Thực thi nghiêm Luật Sở hữu Trí tuệ - Cơ hội nhiều hơn thách thức
Quyền sở hữu trí tuệ (SHTT) được Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) đưa vào Vòng đàm phán Uruguay năm 1986, cho rằng đây không phải là một vấn đề tách rời với hoạt động thương mại, mà có quan hệ chặt chẽ với thương mại và phát triển kinh tế. Từ đó, vấn đề quyền SHTT không dừng lại ở phạm vi lãnh thổ quốc gia, mà ngày càng mang tính toàn cầu. Với việc Việt Nam gia nhập WTO, chúng ta đã gia nhập vào sân chơi toàn cầu đó, bình đẳng và sòng phẳng. Đối với các doanh nghiệp và người dân, bảo vệ SHTT là tin vui hay tin buồn?
Mục đích thực từ những lần xử phạt
Bà Trương Thùy Trang, Phó Giám đốc Sở KH&CN Tp. Hồ Chí Minh cho rằng, việc áp dụng các quy định bảo hộ SHTT không chỉ là để xử phạt các doanh nghiệp vi phạm pháp luật. Đó là một sự bảo hộ cho thị trường cạnh tranh lành mạnh hơn, bảo vệ khía cạnh thương mại, bảo vệ sự công bằng đối với tài sản SHTT.
Cùng với những quy ước quốc tế được ký kết ngày càng nhiều, hiện nay các tài sản, sáng kiến, phát minh, thương hiệu, nhãn hiệu… khi đã được bảo hộ tại Mỹ, cũng đồng thời được bảo hộ tại Việt Nam và ngược lại. Khi Việt Nam gia nhập WTO, chúng ta đã chấp nhận điều luật chung về bảo hộ tài sản trí tuệ với tất cả các thành viên của tổ chức này. Và có những cuộc thanh tra kiểm tra về bảo hộ quyền sở hữu tài sản trí tuệ, mà quy mô, rầm rộ hơn hết là những cuộc chiến từ các doanh nghiệp lớn nước ngoài, để đòi quyền bảo vệ tài sản trí tuệ của họ, tiêu biểu như phần mềm máy tính, xe gắn máy… Một số doanh nghiệp vi phạm đã bị xử phạt.
Theo nhận định của một số nhà nghiên cứu, bất kỳ quốc gia nào xây dựng được một hệ thống bảo hộ SHTT mạnh sẽ có điều kiện tiếp nhận các công nghệ tiên tiến phục vụ cho việc phát triển đất nước. Ngược lại, các quốc gia có hệ thống bảo hộ quyền SHTT yếu sẽ chỉ có cơ hội tiếp nhận các công nghệ đã phát minh từ lâu, thậm chí đã lỗi thời và mất dần giá trị khai thác.
Cơ hội cho các doanh nghiệp
Bên cạnh những lợi ích mang tầm vĩ mô, một số ý kiến cho rằng, nhìn từ góc độ vi mô, nhận thức đúng đắn và thực thi tốt các quy định về bảo hộ tài sản trí tuệ mang đến nhiều quyền lợi hơn cho doanh nghiệp và những nhà nghiên cứu, nhà phát minh. Song song với việc thực thi quyền bảo hộ trí tuệ, các cơ quan nhà nước hiện cũng triển khai nhiều chương trình để giúp đỡ doanh nghiệp nhận thức và phát triển tốt hơn tài sản trí tuệ. Cục SHTT đang thực hiện chương trình hỗ trợ doanh nghiệp phát triển tài sản trí tuệ. Một chương trình nhà nước về hỗ trợ phát triển tài sản trí tuệ của doanh nghiệp cũng đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo Quyết định số 68/2005/QĐ-TTg ngày 4/04/2005.
Quyết định này nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam đặc biệt là các doanh nghiệp chủ lực sản xuất, kinh doanh các mặt hàng có tiềm năng xuất khẩu xây dựng, xác lập, bảo vệ và phát triển tài sản trí tuệ của doanh nghiệp, đồng thời hỗ trợ các địa phương có sản phẩm đặc sản xây dựng, quản lý và phát triển giá trị quyền sở hữu trí tuệ đối với chỉ dẫn địa lý cho các sản phẩm đặc sản của địa phương. Từ quyết định này, nhiều dự án hỗ trợ doanh nghiệp phát triển tài sản trí tuệ đang được triển khai ở cấp độ quốc gia và các địa phương.
Ở Tp. Hồ Chí Minh, việc phổ cập kiến thức về SHTT đang được Sở KH&CN Tp. Hồ Chí Minh thực hiện rất đồng bộ, bằng nhiều chương trình song song. Ngoài việc tổ chức các lớp tập huấn, hội thảo cho doanh nghiệp, Sở KH&CN cũng tư vấn, hướng dẫn doanh nghiệp cụ thể, thực hiện các cuốn truyện tranh về SHTT để cung cấp thông tin một cách nhẹ nhàng cho doanh nghiệp.
Theo Sài Gòn Giải phóng