Thực hiện Luật thanh tra trong hoạt động thanh tra khoa học và công nghệ
Từ khi Luật thanh tra được ban hành đến nay, Sở Khoa học và Công nghệ Bến Tre đã tổ chức thanh tra về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng sản phẩm hàng hóa, an toàn và kiểm soát bức xạ tại 548 cơ sở sản xuất kinh doanh, các cơ sở y tế. Qua thanh tra đã kịp thời phát hiện và xử lý hành chính 40 trường hợp vi phạm, thu nộp ngân sách số tiền 143.200.000 đồng. Việc triển khai thực hiện Luật thanh tra được lãnh đạo sở quan tâm chỉ đạo, công tác thanh tra từng bước đi vào nền nếp, ổn định. Trên cơ sở quy định của Luật thanh tra, Thanh tra Sở Khoa học và Công nghệ đã cụ thể hóa thành quy trình thanh tra phù hợp với hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2000.
Về tổ chức cơ quan thanh tra, Luật thanh tra quy định rõ vị trí pháp lý, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, mối quan hệ chỉ đạo phối hợp giữa thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước và thủ trưởng cơ quan thanh tra. Theo đó, Thanh tra sở chịu sự quản lý trực tiếp của sở, thanh tra việc thực hiện pháp luật chuyên ngành của cơ quan, tổ chức cá nhân trong phạm vi quản lý nhà nước theo ngành, lĩnh vực do sở phụ trách. Thời gian qua, lãnh đạo sở đã có nhiều cố gắng trong công tác chỉ đạo xây dựng chương trình công tác thanh tra. Chương trình công tác thanh tra đã bám sát yêu cầu phát triển kinh tế xã hội của địa phương và của ngành, tập trung vào những vấn đề trọng tâm, trọng điểm phục vụ có hiệu quả công tác quản lý. Việc chỉ đạo của thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước trong việc xây dựng chương trình công tác thanh tra đã phát huy sức mạnh của cơ quan thanh tra sở. Theo đó, sự phân cấp mới theo Luật thanh tra cũng đã tạo điều kiện thuận lợi trong việc chỉ đạo của thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp. Việc trao đổi thông tin giữa thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước và thủ trưởng cơ quan thanh tra đạt được sự thống nhất cao về chủ trương cũng như những biện pháp nhằm tăng cường công tác quản lý nhà nước về thanh tra, khẳng định cơ quan thanh tra là một bộ phận cấu thành của bộ máy hành chính nhà nước
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện Luật thanh tra vẫn còn tồn tại những hạn chế nhất định cần được điều chỉnh, bổ sung phù hợp với thực tiễn. Cụ thể:
- Do thiếu tính độc lập nên một số nội dung công tác thanh tra hoạt động kém hiệu quả như thanh tra hành chính, thanh tra việc thực hiện Luật phòng, chống tham nhũng… chưa đạt được yêu cầu đề ra;
- Thanh tra sở thực hiện đồng thời hai chức năng: thanh tra chuyên ngành và thanh tra hành chính nhưng tập trung cho công tác thanh tra chuyên ngành là chính. Hoạt động thanh tra chuyên ngành ở một số lĩnh vực nhạy cảm thường tổ chức thanh tra theo chế độ đột xuất nhưng trưởng đoàn thanh tra chuyên ngành, thanh tra viên chuyên ngành không được xác lập quyền “quyết định trưng cầu giám định” mà quyền này thuộc về người ra quyết định thanh tra, điều này đã làm mất đi tính chủ động trong hoạt động của Đoàn thanh tra.
- Thông tin chỉ đạo của cơ quan thanh tra cấp trên và thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước thường không đồng bộ, gây khó khăn cho hoạt động thanh tra sở về tiếp cận cũng như tổ chức thực hiện Luật thanh tra.
Do vậy, để khắc phục những hạn chế nêu trên, Luật thanh tra cần thiết bổ sung quyền “quyết định trưng cầu giám định” cho trưởng đoàn thanh tra chuyên ngành và thanh tra viên chuyên ngành; Quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của cơ quan thanh tra theo hướng tăng cường tính độc lập, tự chủ; Phải xây dựng quy chế phối hợp giữa cơ quan Thanh tra tỉnh với thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước thống nhất trong công tác phối hợp chỉ đạo để tổ chức thực hiện Luật thanh tra phù hợp với yêu cầu thực tiễn trong tiến trình đổi mới.
Thanh tra Sở KH&CN
