Chợ Lách, giải pháp hạn chế thiệt hại cho cây trồng, vật nuôi do mặn xâm nhập
Huyện Chợ Lách có hơn 11 ngàn héc ta diện tích đất nông nghiệp, trong đó diện tích trồng cây ăn trái có hơn 8 ngàn 400 héc ta; 622 héc ta diện tích đất sản xuất cây giống; 220 héc ta diện tích đất sản xuất hoa kiểng, còn lại nuôi trồng thủy sản và nông nghiệp khác. Với điều kiện khí hậu thuận lợi, cùng với kinh nghiệm trong sản xuất mỗi năm sản lượng về cây ăn trái và cây giống - hoa kiểng các loại đều tăng. Năm 2015, sản lượng trái cây toàn huyện đạt hơn 113 ngàn tấn; cây giống đạt 17,2 triệu sản phẩm và 11,5 triệu sản phẩm hoa kiểng các loại, mang về nguồn doanh thu lớn cho nông dân, từ đó đời sống nông dân càng phát triển.
Thế nhưng kể từ Tết Bính Thân 2016 đến nay, nước mặn đột ngột xâm nhập vào các con rạch trên sông Tiền, sông Hàm Luông rồi len lỏi vào tận vườn cây ăn trái. Nông dân tại địa phương huyện Chợ Lách (chủ yếu các xã: Phú Sơn, Vĩnh hòa, Vĩnh Thành, Tân Thiềng, Long THới, Hưng Khánh Trung) không biết nước bị nhiễm mặn nên vẫn bơm, tưới cây bình thường. Cây giống còn non, chịu mặn kém nên bị vàng lá rồi chết khô sau khi tưới phải nước nhiễm mặn. Riêng các vườn cây ăn trái cũng bị héo lá, rụng trái, …
Cây giống bị nhiễm mặn cháy lá hàng loạt |
Theo kết quả tổng hợp của Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Chợ Lách đến ngày 5/4/2016, xâm nhập mặn đã gây thiệt hại nặng cho cây giống, hoa kiểng và cây ăn trái của nông dân Chợ Lách ước tính hơn 37 tỷ đồng. Trong đó thiệt hại về hoa kiểng khoảng 400 ngàn cây, trị giá 9,2 tỷ đồng; thiệt hại khoảng 79 héc ta diện tích cây giống, trị giá 23 tỷ đồng; 25 héc ta diện tích cây ăn quả, trị giá 3,7 tỷ đồng và một số thiệt hại khác.
Để giúp người dân an tâm sản xuất, hiện nay huyện Chợ Lách đang tiến hành điều tra, tổng hợp, những thiệt hại của người dân tại các xã, thị trấn để đề xuất hỗ trợ về giống, vật nuôi, cây trồng, thủy sản theo Thông tư số 33/2013/TT-BTC ngày 21/3/2013 của Bộ Tài chính về việc sửa đổi, bổ sung Điều 2 Thông tư số 187/2010/TT-BTC ngày 22/11/2010 của Bộ tài chính quy định về cơ chế, chính sách hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi thủy sản để khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh và Hướng dẫn số 538/HD-SNN-STT ngày 25/9/2013 của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - Sở Tài chính về việc hướng dẫn trình tự, thủ tục thực hiện chính sách hỗ trợ cây giống, vật nuôi, thủy sản để khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh trên địa bàn.
Khuyến cáo nông dân kiểm tra mẫu nước trước khi tưới cho cây |
Ngoài ra, trước đó lãnh đạo Phòng Nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện đề ra biện pháp để giúp người dân chủ động hơn trong phòng, chống thiệt hại do mặn gây ra, cụ thể: đối với các loại cây ăn trái nói chung trên chân đất nước ngọt rất dễ bị sốc khi bị nước mặn xâm nhập, cây trồng đang trong lúc ra hoa, mang trái, ra đọt non, cây con giống thì sức chịu đựng còn kém hơn. Vì thế khuyến cáo bà con nên cẩn trọng trong việc sử dụng nước tưới và kỹ thuật tưới, tuyệt đối chỉ tưới gốc không phun nước nhiễm mặn lên hoa, trái, lá non.
Không nên bón phân hoá học khi đất và nước đã nhiễm mặn, cần thiết chỉ bón phân vi sinh hoặc phân hữu cơ để gia tăng tính đệm cho đất, tránh được sự thay đổi PH đất đột ngột do xâm nhập mặn. Hạn chế bốc thoát hơi nước bằng cách phủ gốc giữ ẩm cho cây ăn trái, che lưới mát cho cây giống. Không tưới nước mặn lên lá nhất là cây con giống. Cần tiến hành cắt, tỉa bỏ toàn bộ hoa, trái non để duy trì sức sinh trưởng tối thiểu cho cây khi tình hình nhiễm mặn kéo dài. Tăng cường kiểm soát nước trước khi tưới, khi cần có thể sử dụng nước triều thấp (nước ròng) khi đó độ mặn giảm thấp hoặc ngọt hẳn qua kiểm tra bằng máy đo độ mặn. Trong trường hợp cấp bách phải tưới, độ mặn phải thấp hơn 0,7‰ cho tưới gốc, cần lưu ý việc tưới vừa đủ không tưới quá nhiều sẽ gây tích lũy muối dẫn đến gây hại cho cây và làm đất nhiễm mặn. Kiểm tra độ mặn bằng dụng cụ có độ đo chính xác phần ngàn, ….
Đối với gia súc, gia cầm: Về nước uống, sử dụng tiết kiệm phần nước ngọt hiện có, trong trường hợp cấp bách chỉ sử dụng nước có nồng độ mặn thấp hơn 1‰.
Về thức ăn: Tăng cường thức ăn xanh như rau, cỏ tươi, các loại thức ăn ủ chua như thân bắp, giá đậu, lúa ủ mầm, hạn chế thức ăn có nhiều tinh bột. Bổ sung các loại vitamin C, men tiêu hóa, thức ăn dễ tiêu ít đạm, nhiều xơ, loại bỏ thức ăn cũ, ẩm mốc…Đồng thời tăng cường che nắng nóng, giữ mát cho gia súc, gia cầm, khi cần tiêm phòng nên tiêm vào buổi chiều, không tẩy ký sinh trùng khi không thật sự cần thiết, không tăng đàn, hạn chế ấp nở gia cầm. hạn chế tối đa các trường hợp sử dụng nước mặn để dội rửa chuồng, máng ăn, máng uống và thường vệ sinh cơ thể vật nuôi…/.