Nấm Hầu thủ (Hericium erinaceum) là một loại nấm ăn được có giá trị rất cao về dinh dưỡng và cũng là nấm dược liệu quý. Công dụng chính của nấm Hầu thủ là hỗ trợ điều trị bệnh Alzeimers, điều trị viêm loét dạ dày, bệnh đường tiêu hóa, chống lão hóa, tăng cường hệ miễn dịch, giảm mỡ máu, hỗ trợ phòng và điều trị ung thư đường tiêu hóa. Nấm có thể sử dụng ở dạng nấm tươi hoặc nấm khô. Giống nấm này bước đầu đã được nhiều nước trồng thành công như Nhật Bản, Trung Quốc, Đài Loan và Hàn Quốc. Ở Việt Nam, nhiều cơ sở cũng đã đưa nấm Hầu thủ vào nuôi trồng đại trà. Tuy nhiên, việc hoàn thiện qui trình trồng nấm Hầu thủ ở quy mô công nghiệp vẫn còn nhiều vấn đề cần nghiên cứu.

Nấm Hầu thủ trồng tại Bến Tre

Nấm Hầu thủ là loại nấm ôn đới, chỉ trồng được những vùng khí hậu tương đối mát mẻ, nhiệt độ thích hợp cho nấm sinh trưởng là 16 – 22oC. Vì vậy, việc làm thuần nấm Hầu thủ để có thể trồng được giống nấm này tại Bến Tre (nhiệt độ từ 28 – 32oC) giúp người dân có thêm lựa chọn giống nấm mới, dễ dàng chăm sóc, mang lại hiệu quả kinh tế cao, có thể tận dụng được các nguyên liệu rẻ tiền từ các phụ phẩm nông nghiệp như mụn xơ dừa, bột cám, bột bắp vào cơ chất mùn cưa trong trồng nấm.

Từ năm 2014 đến 2015, Trung tâm Ứng dụng Tiến bộ Khoa học và Công nghệ Bến Tre đã chủ trì thực hiện đề tài “Thử nghiệm nhân giống và xác định cơ chất, dinh dưỡng cùng các yếu tố tương quan trong nuôi trồng nấm Hầu thủ tại Bến Tre”. Qua 16 tháng nghiên cứu, nhóm thực hiện đề tài đã nhân giống thành công giống nấm Hầu thủ trong phòng thí nghiệm tạo được nguồn meo giống đạt chất lượng cho sản xuất phôi. Kết quả nghiên cứu đã xác định được tỷ lệ phối trộn mùn cưa và mụn xơ dừa cùng với các tỷ lệ dinh dưỡng từ bột cám và bột bắp giúp tăng năng suất nấm. Nấm Hầu thủ được chăm sóc khá dễ dàng, tưới nước từ 2 – 3 lần/ngày, giữ ẩm từ 80 – 90%, nấm sẽ hình thành quả thể rất tốt tại nhà trồng theo điều kiện khí hậu tự nhiên của Bến Tre (nhiệt độ từ 28 – 32oC). Mỗi túi phôi nấm Hầu thủ tạo ra được 180 – 200 gram nấm Hầu thủ tươi. Sản phẩm nấm tươi đạt tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm theo tiêu chuẩn cho phép của Bộ Y tế. Đề tài đã được Hội đồng khoa học đánh giá khá tốt có thể áp dụng trong điều kiện thực tiễn tại Bến Tre.

Các pha phát triển của nấm Hầu thủ khi được 3 ngày (a), 5 ngày (b), 7 ngày (c) và 10 ngày tuổi (d). Nấm Hầu thủ bắt đầu hình thành các búi, không phân nhánh, phát triển tối đa và ngã vàng hình thành bào tử tiến hành thu hoạch.

Việc ứng dụng công nghệ trồng nấm vào sản xuất giúp người nông dân tận dụng được thời gian nhàn rỗi, các nguyên vật liệu có sẵn tại địa phương để có thể nuôi trồng được giống nấm mới và có giá trị dinh dưỡng cũng như giá trị dược liệu. Với hương vị ngọt, thơm ngon sau khi đun nấu, nấm Hầu thủ sẽ trở thành thực phẩm góp phần tăng cường và bảo vệ sức khỏe cho mọi người.