Điểm sáng ba mô hình du lịch Homestay (Ba Danh, Mười Nở, Vườn Xanh) phía Nam Thành phố Bến Tre
Du lịch homestay là một loại hình du lịch mà khách du lịch được “ba cùng” cùng ăn - cùng ở - cùng sinh hoạt với gia đình người dân bản địa. Du lịch homestay phát triển dựa vào cộng đồng địa phương và gắn bó chặt chẽ với loại hình du lịch cộng đồng.
So với các tỉnh thành trong khu vực đồng bằng sông Cửu Long, Bến Tre là địa phương phát triển du lịch homestay muộn hơn. Tuy nhiên với tiềm năng du lịch đa dạng và phong phú nên những năm qua du lịch Bến Tre luôn có những phát triển vượt bậc cả về số lượng khách và doanh thu từ hoạt động du lịch.
Loại hình Homestay đã xuất hiện và phát triển tại Bến Tre từ nhiều năm nay do du khách có nhu cầu nghỉ đêm và trãi nghiệm nét văn hóa lịch sử bản địa (Homestay) với mục đích tìm hiểu đồng thời khám phá sinh hoạt của cư dân địa phương. Đến nay, mô hình Homestay tại Bến Tre đã phát triển mạnh ở một số huyện như: Châu Thành tập trung tại các xã Tân Thạch, Phú Túc, An Khánh, Quới Sơn; huyện Chợ Lách tập trung tại các xã Sơn Định, Vĩnh Thành, thị trấn Chợ Lách; huyện Mỏ Cày Bắc tập trung tại xã Tân Thành Bình bên cạnh đó còn rãi rác tại các huyện Giồng Trôm, Ba Tri và Mỏ Cày Nam và khu vực phía nam thành phố Bến Tre phát triển tại 03 xã Mỹ Thạnh An, Nhơn Thạnh, Phú Nhuận.Việc hình thành tuyến điểm kết hợp chuỗi sản phẩm tham quan sông nước gắn với trãi nghiệm làng nghề và dịch vụ homestay luôn mang đến sự hứng thú cho du khách.
Tuy nhiên, hoạt động của loại hình này từ trước đến nay mang tính tự phát, chưa có sự quan tâm quản lý chặt chẽ, nhất là các tiêu chuẩn quy định hoạt động, chưa đáp ứng được nhu cầu thực sự của du khách khi đến trải nghiệm, chưa kết nối được những dịch vụ cũng như làng nghề truyền thống có tại địa phương với nhau thành mối liên kết để du khách cùng trải nghiệm. Trình độ chuyên môn nghiệp vụ của hộ kinh doanh dịch vụ du lịch homestay vẫn còn nhiều hạn chế. Phần lớn các hộ khai thác dịch vụ đều tham gia cung ứng dịch vụ với đặc điểm “cây nhà, lá vườn”. Yếu về chuyên môn nghiệp vụ, thiếu sự hiểu biết về nhu cầu, đặc điểm của khách du lịch. Sự hạn chế về trình độ ngoại ngữ cũng ảnh hưởng phần nào đến chất lượng dịch vụ du lịch homestay. Các sản phẩm dịch vụ của hộ gia đình tổ chức du lịch homestay mang đặc thù của miệt vườn sông nước miền Tây Nam bộ nhưng đa phần là hình thức và cách tổ chức hoạt động chưa có sự sáng tạo, đổi mới và đa dạng trong dịch vụ, vì thế hạn chế việc lưu giữ khách du lịch nhiều ngày. Công tác quảng bá hình ảnh du lịch homestay còn “nghèo nàn”, thiếu tờ rơi quảng bá dịch vụ, hình ảnh, trang trí trong sân vườn, nhà, phòng ngủ chưa hấp dẫn, sinh động. Sự hiểu biết về công tác tiếp thị còn hạn chế, nhất là việc ứng dụng công nghệ thông tin. Kiến thức và kỹ năng về du lịch yếu nên còn nhiều hạn chế trong phục vụ du khách, tổ chức thiếu chuyên nghiệp, bài bản.
Chính vì vậy trong năm 2018, Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch đã thực hiện dự án: ”Xây dựng mô hình du lịch cộng đồng với loại hình du lịch Homestay kiểu mới tại Bến Tre” là một nhu cầu thiết thực, kịp thời hỗ trợ các cơ sở đang hoạt động, những điểm mới chuẩn bị hoạt động có cái nhìn tổng quát đối với lĩnh vực kinh doanh. Với mục tiêu chung hình thành bộ quy chuẩn về Homestay kiểu mới tại Bến Tre đi vào hoạt động đồng bộ, có sự quản lý chặt chẽ dựa trên các tiêu chí đánh giá cụ thể.
Sở Văn hóa thể thao và Du lịch là cơ quan chủ trì thực hiện dự án và ông Trương Quốc Phong làm chủ nhiệm. Thời gian thực hiện là 12 tháng, kinh phí dự án là 472.918.000 đồng (trong đó nguồn kinh phí từ Ngân sách sự nghiệp khoa học 139.818.000 đồng và vốn người dân đối ứng là 333.100.000 đồng). Sau một năm thực hiện dự án đã đạt và vượt một số chỉ tiêu theo mục tiêu đã đề ra, cụ thể:
Hình thành bộ quy chuẩn về homestay kiểu mới tại Bến Tre đi vào hoạt động đồng bộ, có sự quản lý chặt chẽ dựa trên các tiêu chí đánh giá cụ thể.
03 mô hình homestay kiểu mới ở các xã Nam thành phố Bến Tre (homestay Ba Danh, homestay Mười Nở, Homestay Vườn xanh): Chất lượng dịch vụ phục vụ du khách được nâng cao, đạt chuẩn; chỉnh trang cảnh quan, môi trường; nâng cấp cơ sở sạnh đẹp, xây dựng mô hình homestay kiểu mới thu hút du khách, đào tạo lại người lao động; thu hút lượng khách tăng 15% so với cùng kỳ.
Homestay Ba Danh sau khi thực hiện dự án. |
Homestay Vườn xanh sau khi thực hiện dự án |
Homestay Mười Nở sau khi thực hiện dự án |
Xây dựng và ban hành bộ qui chuẩn và áp dụng cho dịch vụ Homestay kiểu mới tại Bến Tre: Dựa vào Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 7800:2017 Tiêu chuẩn nhà ở có phòng cho khách du lịch thuê (Standard of Homestay) được Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành; Tiêu chuẩn nhà dân có phòng cho khách du lịch thuê của ASEAN. Hình thành các tiêu chí đánh giá: Vị trí, kiến trúc, Trang thiết bị, tiện nghi, Dịch vụ bổ sung và mức độ phục vụ, Tiêu chuẩn người quản lý và nhân viên phục vụ, Vệ sinh, an toàn thực phẩm, an ninh, phòng chống cháy nổ, môi trường, Cơ sở dữ liệu người hoạt động Homestay, Xây dựng năng lực và đào tạo.
Hỗ trợ tuyên truyền và quảng bá: Thiết kế và in ấn 2.000 tờ bản đồ; Thiết kế và in ấn 5.000 tờ rơi quảng bá các dịch vụ du lịch và Homestay kiểu mới tại Bến; Lắp đặt 20 biển báo hướng dẫn chỉ đường; Lắp đặt 03 hệ thống wifi cáp quang tại 03 điểm mô hình sử dụng miễn phí 12 tháng; 10 bài viết chuyên đề quảng bá được đăng tải trên các phương tiện truyền thông đại chúng.
Tờ rơi quảng bá các dịch vụ du lịch và homestay. |
Bảng chỉ dẫn tuyến đường khách đi bằng xe đạp |
Đào tạo thực hành các kỹ năng và anh văn giao tiếp: Tổ chức 02 lớp tập huấn, mỗi lớp 35 người/lớp dành cho lực lượng lao động trực tiếp tại 03 điểm du lịch sinh thái tham gia dự án và mở rộng cho lực lượng lao động trực tiếp trong kinh doanh du lịch homestay.
Tổ chức hội nghị triển khai giới thiệu sản phẩm mô hình Homestay kiểu mới: Mời các các doanh nghiệp kinh doanh du lịch, lữ hành, các phóng viên từ thành phố Hồ Chí Minh và Bến Tre, các điểm du lịch, phòng Văn hóa - Thông tin các huyện/thành phố, Ủy ban nhân dân 03 xã Nam thành phố Bến Tre đến giới thiệu tuyên truyền, trải nghiệm dịch vụ đồng thời quảng bá điểm đến tại mô hình. Hoạt động này được các đơn vị lữ hành đánh giá cao các điểm homestay: Ba Danh, Mười Nở, Vườn Xanh đã tạo sự khác biệt, sản phẩm lưu trú mang nét đặc trưng của vùng sông nước xứ dừa Nam bộ, sử dụng nhiều vật liệu tại địa phương, phù hợp với nhiều sự lựa chọn cho du khách. Ngoài ra, tuyến tham quan bằng xe đạp dành cho khách muốn tự do trải nghiệm cũng được quan tâm thực hiện bằng bản đồ du lịch (biking), gắn kết được một số điểm làng nghề truyền thống địa phương như: lò kẹo, dệt chiếu, các điểm homestay, các dịch vụ.
Đoàn famtrip khảo sát tại Farmstay Vườn Xanh |
Đoàn famtrip khảo sát tại Homestay Mười Nở. |
Đoàn famtrip khảo sát tại Homestay Ba Danh. |
Lượng khách tại 03 mô hình năm 2018 (khoảng 4.030 khách), năm 2019 (sáu tháng đầu năm 2020 khách, ước sáu tháng cuối năm 2.790 khách), tốc độ tăng trưởng năm 2019 so với năm 2018 là 119%. Sau khi dự án được nghiệm thu, Sở Văn Hóa thể Thao và Du lịch sẽ hỗ trợ hướng dẫn nhân rộng mô hình và đưa vào ứng dụng thực tế cho các điểm homestay và các cá nhân muốn kinh doanh dịch vụ này trên địa bàn tỉnh.