Khởi nghiệp từ doanh nghiệp xã hội tại Bến Tre
Nhu cầu làm kinh tế, khởi sự doanh nghiệp của mọi người trên địa bàn tỉnh Bến Tre gia tăng mạnh mẽ, trong đó doanh nghiệp xã hội đã có bước phát triển đáng kể và trở thành một vận động xã hội có quy mô và tầm ảnh hưởng nhất định.
Thành lập doanh nghiệp xã hội
Doanh nghiệp xã hội được Luật Doanh nghiệp năm 2014 quy định tại Điều 10 là doanh nghiệp được đăng ký thành lập theo quy định của Luật Doanh nghiệp năm 2014; có mục tiêu hoạt động nhằm giải quyết vấn đề xã hội, môi trường vì lợi ích cộng đồng; Sử dụng ít nhất 51% tổng lợi nhuận hằng năm của doanh nghiệp để tái đầu tư nhằm thực hiện mục tiêu xã hội, môi trường như đã đăng ký.
Nghị định 96/2015/NĐ-CP ngày 19/10/2015 theo Điều 7 Chuyển cơ sở bảo trợ xã hội, quỹ xã hội và quỹ từ thiện thành doanh nghiệp xã hội (1).Cơ sở bảo trợ xã hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện được dùng toàn bộ tài sản, quyền và nghĩa vụ để đăng ký doanh nghiệp xã hội sau khi có Quyết định cho phép chuyển đổi thành doanh nghiệp xã hội bằng văn bản của cơ quan có thẩm quyền đã cấp giấy phép thành lập cơ sở bảo trợ xã hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện. (2).Doanh nghiệp xã hội sau khi được đăng ký đương nhiên kế thừa toàn bộ các quyền và lợi ích hợp pháp, chịu trách nhiệm về các khoản nợ, gồm cả nợ thuế, hợp đồng lao động và các nghĩa vụ khác của cơ sở bảo trợ xã hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện. Cơ sở bảo trợ xã hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện chấm dứt hoạt động kể từ ngày doanh nghiệp xã hội được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
Doanh nghiệp xã hội phải thông báo cam kết thực hiện mục tiêu xã hội, môi trường cho cơ quan đăng ký kinh doanh để công khai trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp khi thành lập doanh nghiệp hoặc trong quá trình hoạt động.
Đặc điểm nổi bật của doanh nghiệp xã hội là đặt mục tiêu, sứ mệnh xã hội lên hàng đầu ngay từ khi thành lập, hoạt động vì lợi ích của xã hội, không vì lợi nhuận kinh tế; Sử dụng hoạt động kinh doanh như một công cụ để đạt được các mục tiêu xã hội của mình; Tái phân bổ phần lớn lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh trở lại cho tổ chức, cộng đồng và mục tiêu xã hội; Cơ cấu sở hữu mang tính xã hội; Phục vụ cho các đối tượng yếu thế, người nghèo; Là sáng kiến kinh doanh từ cơ sở; Có tính cởi mở và liên kết.
Khởi nghiệp doanh nghiệp xã hội
Doanh nghiệp xã hội hoạt động với nhiều hình thức và địa vị pháp lý khác nhau như trung tâm (hình thức hoạt động của các tổ chức phi chính phủ), công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn, hội, cây lạc bộ, hợp tác xã, tổ liên kết… đa dạng trên các lĩnh vực giáo dục đào tạo, môi trường, truyền thông, y tế, thủ công mỹ nghệ, xóa đói giảm nghèo…
Ở Bến Tre, doanh nghiệp xã hội đang tiếp tục phát triển, mở rộng, được xã hội biết tới và đang được tôn vinh. Còn nhớ đề tài khởi nghiệp Kinh doanh với người giữ rừng của Trịnh Thị Ngọc Hiện, Chủ tịch Hội đồng quản trị công ty AnFoods ở phường Phú Tân, thành phố Bến Tre, tỉnh Bến Tre cô gái Bến Tre đã đoạt giải 3 cuộc thi Dự án khởi nghiệp lần 2 năm 2016 do trung tâm Nghiên cứu kinh doanh và hỗ trợ doanh nghiệp (BSA) tổ chức. Với các sản phẩm thủy sản đặc trưng dưới tán rừng có xuất xứ nguồn gốc rõ ràng như: cá đối, cá chẽm, cá nâu, bống cát, tôm sú, cua… Các mô hình hoạt động thiện nguyện như quán cơm Nhân Thiện 2.000 do Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo – người Tàn tật – trẻ mồ côi tỉnh Bến Tre – Chi hội thành phố Bến Tre đã tổ chức khai trương Quán cơm Nhân Thiện tọa lạc tại địa chỉ 108/1- đường 30/4/ phường IV, thành phố Bến Tre, nhóm nấu ăn từ thiện xã Châu Hòa, cửa hàng phân phối quần áo từ thiện tại số 3B Khu phố 2, Phường 5, thành phố Bến Tre do Hội Chữ thập đỏ Phường 5 thành lập…
Trong thời gian tới có rất nhiều cơ hội để doanh nghiệp xã hội phát triển trên địa bàn tỉnh. Đó là nhu cầu sử dụng dịch vụ phúc lợi xã hội cho người dân ngày càng tăng cao nên rất cần các doanh nghiệp xã hội hỗ trợ nhà nước cung cấp các dịch vụ này cho các đối tượng khác nhau; Môi trường đầu tư kinh doanh luôn được quan tâm cải thiện các chỉ tiêu PCI và PAPI luôn tăng hạng nằm trong TOP đầu cả nước trong 3 năm gần đây; Hội nhập kinh tế sâu rộng với thế giới tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân trong nước có nhiều cơ hội hợp tác phát triển, thu hút đầu tư xã hội trong các lĩnh vực xã hội, môi trường, y tế, giáo dục; Cải cách khu vực sự nghiệp công lập, chuyển đổi hoạt động theo cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm, tách bạch dịch vụ sự nghiệp công với hành chính, quy định rõ danh mục dịch vụ sự nghiệp công, nâng cao hiệu quả hoạt động và sử dụng vốn của đơn vị; Xu hướng cho thấy cần thiết chuyển đổi vai trò của nhà nước từ người trực tiếp cung cấp dịch vụ phúc lợi sang vai trò người mua dịch vụ phúc lợi từ các tổ chức doanh nghiệp xã hội.
Bến Tre cũng như các tỉnh, thành phố khác có rất nhiều lĩnh vực để phát triển doanh nghiệp xã hội, trong đó có nhiều lĩnh vực có ưu thế vượt trội hơn so với các địa phương khác như sử dụng năng lượng mặt trời, điện gió, điện thủy triều, lò nấu củi tiết kiệm năng lượng cho người có thu nhập thấp; thu gom hạt (hột) cây ăn trái để ươm cây giống, hộp giấy sau khi đã sử dụng để tái sử dụng…
Bến Tre không chỉ là nơi có cơ hội khởi nghiệp xã hội mà còn là địa phương rất lợi thế để các doanh nghiệp xã hội phát triển lên tầm cao mới.
