Hiệu quả mô hình nuôi tôm rừng sinh thái thích ứng với biến đổi khí hậu tại Bến Tre

Ngày đăng: 06-06-2023 | Chuyên mục: Nghiên cứu - Ứng dụng KH&CN | Tác giả: Nguyễn Thị Thương, Cao Hải Đảo - Trung tâm Khuyến nông và TVDVNN

Dự án “Đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng cải thiện sinh kế cho người dân khu vực bắc Thạnh Phú, nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu” áp dụng cả các giải pháp công trình và phi công trình (các hoạt động sinh kế) nhằm thực hiện nhiệm vụ phòng chống thiên tai, chống sạt lở, phục hồi và phát triển rừng ngập mặn, bảo vệ vùng ven biển,… đang là những vấn đề rất cấp bách hiện nay của tỉnh. Việc thực hiện được các nhiệm vụ này góp phần ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ và nâng cao đời sống nhân dân, và tạo môi trường phát triển bền vững cho địa phương. Năm 2022, từ nguồn kinh phí tài trợ của dự án, Trung tâm Khuyến nông và Tư vấn dịch vụ nông nghiệp tỉnh Bến Tre đã triển khai hoạt động mô hình trình diễn nuôi tôm rừng sinh thái tại xã Thạnh Hải thuộc huyện Thạnh Phú với qui mô 100 hecta, có 11 hộ dân tham gia, đạt kết quả tốt mang tính khả thi cao.

Vùng nuôi tôm rừng – Tiểu dự án 5.

Quá trình chọn hộ được Trung tâm Khuyến nông và Tư vấn dịch vụ nông nghiệp phối hợp cùng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện và chính quyền địa phương tổ chức triển khai, khảo sát các nội dung, tiêu chuẩn khi hộ dân tham gia mô hình trình diễn nuôi tôm rừng sinh thái, cụ thể như: tham gia tự nguyện, đủ điều kiện nguồn lực (công lao động, vốn đối ứng), nhiệt tình, hợp tác tốt trong việc chuyển giao và nhân rộng mô hình. Đây là bước đầu nhưng cũng là khâu quan trọng, góp phần cho sự thành công của mô hình. Cán bộ kỹ thuật thuộc Trung tâm Khuyến nông và Tư vấn dịch vụ nông nghiệp chịu trách nhiệm tập huấn và hướng dẫn quy trình kỹ thuật nuôi tôm từ chuẩn bị ao, chọn thả giống, cho ăn và quản lý môi trường nước ao đến ghi chép số liệu vào sổ nhật ký… Cán bộ kỹ thuật thường xuyên hướng dẫn xử lý mọi tình huống xảy ra trong suốt quá trình nuôi.

Sau 5 tháng theo dõi, hướng dẫn hỗ trợ kỹ thuật thường xuyên, kết quả đa số các hộ nuôi đạt các chỉ tiêu so với dự kiến: Cỡ tôm thu hoạch bình quân 30 con/kg; năng suất bình quân 250 kg/ha; mô hình đạt hiệu quả kinh tế khá cao, bình quân đạt 29 triệu đồng/ha, tỷ suất lợi nhuận 137%. Nổi bậc lớn nhất của mô hình là việc không sử dụng thuốc kháng sinh, nhằm tạo ra sản phẩm an toàn, thân thiện môi trường. Đây là mô hình mang tính ổn định; bền vững cho người dân trong vùng chịu ảnh hưởng biến đổi khí hậu.

Điểm thực hiện mô hình trình diễn.

Qua quá trình thực hiện các nội dung của hoạt động sinh kế “Phát triển sinh kế nuôi tôm rừng sinh thái” đa số hộ nuôi tôm rừng trên địa bàn huyện Thạnh Phú đã biết được lợi ích để áp dụng và chuyển đổi quy trình kỹ thuật canh tác tôm rừng. Ngoài việc chú trọng áp dụng các kỹ thuật như: Cải tạo ao, chuẩn bị nước tốt, cách chọn giống, thả giống, quản lý chăm sóc,... thì điểm nhấn tạo thành công của mô hình là áp dụng cải tiến quy trình kỹ thuật nuôi vào thực tiễn sản xuất, cụ thể như sau:

- Sử dụng giống cỡ lớn, đã qua giai đoạn ương.

Tôm giống cỡ lớn (sau khi ương).

- Bố trí hệ thống ao ương phù hợp với từng vuông nuôi, thời gian ương từ 20 - 30 ngày tùy theo điều kiện của từng hộ nuôi.

- Ao ương được đào bằng cơ giới hoặc sử dụng lưới bao một phần vuông nuôi và nên bố trí hướng trên gió.

Khu vực bố trí ương tôm giai đoạn nhỏ.

- Chọn giống có uy tín trên thị trường, giống qua kiểm dịch, xét nghiệm không nhiễm các mầm bệnh nguy hiểm. Thả vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát.

- Khi chuyển tôm nuôi từ ao ương qua vuông nuôi, có sự trao đổi nguồn nước giữa ao ương và vuông nuôi tránh tôm bị sốc.

- Thường xuyên kiểm tra các yếu tố môi trường như: pH, độ mặn, kiềm,... đặc biệt kiểm tra trước khi thả giống, trước khi sang tôm từ ao ương qua vuông nuôi.

- Có bổ sung thức ăn công nghiệp cho tôm trong quá trình ương, nuôi.

- Ghi chép nhật ký theo dõi.

Cho tôm ăn và kiểm tra môi trường vuông nuôi tôm.

Bến Tre có diện tích nuôi tôm rừng khoảng 3.400 hecta, đây là mô hình đảm bảo lợi ích hài hoà giữa phát triển kinh tế và bảo vệ rừng, phát huy khả năng giữ đất chống sạt lở, làm tăng khả năng hấp thụ các khí nhà kính, bảo vệ và duy trì đa dạng sinh học, cân bằng sinh thái. Phát huy lợi thế, vận dụng tốt các tiến bộ kỹ thuật, thay đổi tư duy, chuyển đổi sinh kế theo hướng sinh thái bền vững thích ứng với biến đổi khí hậu là một thành công lớn mà dự án đã mang lại cho huyện Thạnh Phú nói riêng và nhân rộng trên địa bàn tỉnh Bến Tre nói chung.