Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo: Trụ cột cho tương lai phát triển bền vững
Tối 6/12, tại Nhà hát Hồ Gươm, Hà Nội, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tham dự và phát biểu tại Lễ trao giải thưởng VinFuture lần thứ tư. Sự kiện này không chỉ là dịp tôn vinh những công trình khoa học xuất sắc mà còn khẳng định ưu tiên của Việt Nam trong việc thúc đẩy khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo như một chiến lược quốc gia trọng yếu (1).
Trong bài phát biểu, Thủ tướng nhấn mạnh: “Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo là con đường ngắn nhất, hiệu quả nhất để chúng ta bứt phá, vươn xa, bay cao, hội nhập trong tiến trình phát triển, làm cho thế giới, nhân loại ngày càng tốt đẹp, ấm no và hạnh phúc hơn”. Với thông điệp “Bứt phá kiên cường”, giải thưởng VinFuture 2024 đã thu hút sự hiện diện của nhiều nhà khoa học hàng đầu thế giới, tôn vinh các công trình đột phá trong các lĩnh vực như y học tái tạo, khoa học vật liệu, sức khỏe toàn cầu và khoa học máy tính…
 |
|
Ảnh minh hoạ về tác động của công nghề vào đời sống trong tương lai. Ảnh Phan Bá Nhẩn. |
Thực hiện các chỉ đạo từ Trung ương, UBND tỉnh Bến Tre đã ban hành Kế hoạch số 381/KH-UBND vào ngày 19/01/2024, nhằm đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ (KH&CN) vào các ngành, lĩnh vực và địa phương. Sở KH&CN tỉnh Bến Tre đã tham mưu kịp thời, ban hành tám văn bản chỉ đạo về quản lý nhà nước trong lĩnh vực này, góp phần tạo tiền đề phát triển bền vững kinh tế - xã hội tỉnh nhà.
Nhờ những nỗ lực này, các chỉ tiêu ngành KH&CN năm 2024 đều đạt và vượt kế hoạch. Đặc biệt, Chỉ số (TFP) đóng góp vào tăng trưởng năm 2024 đạt 47%, đạt 100% so với cả năm (năm 2024 là 47%), đạt 117,5% so với nhiệm kỳ 2020 – 2025 (nhiệm kỳ 2020 – 2025 là 40%), đạt 125,7% so với giai đoạn 2016 – 2020 (giai đoạn 2016 – 2020 là 36,1%); Tỷ lệ giá trị sản phẩm công nghệ cao và ứng dụng công nghệ cao trong tổng giá trị sản xuất công nghiệp của tỉnh đạt 38%, đạt 100 % so với cả năm (chỉ tiêu của tỉnh: 38%), đạt 95% so với nhiệm kỳ 2020 – 2025 (Nhiệm kỳ 2020 – 2025 là 40%), đạt 133,33% so với giai đoạn 2016 – 2020 (giai đoạn 2016 – 2020 là 30%. Năm 2024 có 08 sản phẩm KH&CN được thương mại đạt 133,33% so với kế hoạch (năm 2024: 06 sản phẩm). Chỉ số PII 2024 Bến Tre có tăng về điểm số so với PII năm 2023 (37.65 điểm) và giữ vững thứ hạng 28 cả nước, hạng 5 so với vùng ĐBSCL (2).
Trong năm 2025, tỉnh Bến Tre đặt mục tiêu duy trì và nâng cao các chỉ tiêu phát triển KH&CN, bao gồm: Tỷ lệ đóng góp của năng suất nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng GRDP tỉnh nhà đạt 47%. Tỷ lệ giá trị sản phẩm công nghệ cao và ứng dụng công nghệ cao trong tổng giá trị sản xuất công nghiệp của tỉnh đạt 39%. Nghiên cứu chuyển giao ứng dụng các sản phẩm/dịch vụ viễn thông/công nghệ thông tin trọng điểm để nâng cao năng lực tiếp cận Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (4.0) đối với các tổ chức, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Ứng dụng công nghệ thông minh, trí tệ nhân tạo và điều kiện tự động hóa trong các lĩnh vực: y tế, nông nghiệp, giao thông, xây dựng, giáo dục. Nghiên cứu ứng dụng các quy trình sản xuất các chế phẩm công nghệ sinh học ứng dụng trong các lĩnh vực công nghiệp chế biến, xử lý môi trường. Nghiên cứu ứng dụng, hoàn thiện các quy trình công nghệ enzyme, protein và vi sinh vật trong bảo quản, chế biến sản phẩm nông nghiệp, y dược... Nghiên cứu và ứng dụng công nghệ sản xuất sạch, thân thiện với môi trường; công nghệ tái tạo năng lượng; công nghệ cơ khí - tự động hóa trong sản xuất. Nghiên cứu, ứng dụng các quy trình công nghệ xử lý ô nhiễm môi trường, phòng chống thiên tai, bão lũ, biên đổi khí hậu.Nghiên cứu ứng dụng chuyển đổi số trong phát triển kinh tế xã hội của tỉnh, vật liệu tiên tiến, năng lượng tái tạo, trí tuệ nhân tạo, công nghệ trong y học, internet vạn vật, dữ liệu lớn, chuỗi khối, công nghệ viễn thám,...
Mặc dù đạt được nhiều thành tựu, ngành KH&CN của tỉnh vẫn đối mặt với không ít thách thức. Hàm lượng KH&CN trong giá trị nông sản còn thấp, sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế hạn chế. Bên cạnh đó, các tác động tiêu cực từ xâm nhập mặn, thiên tai, và xung đột quốc tế cũng gây nhiều khó khăn cho sự phát triển bền vững. Hạn chế trong việc kết nối cung - cầu công nghệ và xây dựng thị trường công nghệ tiếp tục là rào cản lớn.
Tuy nhiên, với sự chỉ đạo quyết liệt từ các cấp lãnh đạo, cùng với các chính sách hỗ trợ và định hướng chiến lược đúng đắn, KH&CN sẽ tiếp tục là đóng góp vào sự nghiệp phát triển toàn diện và bền vững của tỉnh Bến Tre.
(1) https://baochinhphu.vn/phat-bieu-cua-thu-tuong-pham-minh-chinh-tai-le-trao-giai-thuong-vinfuture-2024-102241206210051148.htm.
(2) 1869/BC-SKHCN Báo cáo kết quả hoạt động khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo năm 2024 và Kế hoạch hoạt động năm 2025.
