Trong thời gian qua nắng nóng và mặn xâm nhập đã làm ảnh hưởng trầm trọng đến tình hình chăn nuôi trên địa bàn tỉnh Bến Tre, đặc biệt là nguồn thức ăn khô xanh ngày càng cạn kiệt. Hiện nay, giải pháp rơm cuộn đã khắc phục tình trạng thiếu hụt thức ăn cho bò. Tuy nhiên, thời gian gần đây tại huyện Ba Tri đã có một vài dư luận xoay quanh vấn đề chất lượng rơm cuộn có ảnh hưởng đến bệnh sinh sản trong chăn nuôi bò.

Thực hiện chỉ đạo của Ban Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT, ngày 8 tháng 4 năm 2016, Trung tâm Khuyến nông đã phối hợp với Đài Phát thanh-Truyền hình  Bến Tre, Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Ba Tri đi đến các địa phương nhằm khảo sát, đánh giá  thực tế và làm rõ các vấn đề liên quan.

Chúng tôi gặp ông Phan Thanh Long, ấp An Lợi xã An Thủy huyện Ba Tri thì được biết hiện ông đang nuôi 04 con bò cái giống lai Brahman. Trong thời gian nuôi, bò cái giống lần lượt bị sẩy thai vào các thời điểm 2-5 tháng mang thai, có 01 con bị sẩy thai đến 02 lần.về nguồn thức ăn mà gia đình sử dụng cho bò ăn trong thời gian qua thì được biết đối với những con bò cái mang thai ông không sử dụng rơm cuộn cho ăn mà chủ yếu là dùng rơm cây (rơm lúa tại địa phương). Đoàn tiếp tục đến tiếp xúc, làm việc với hộ ông Trân Văn Dây và các hộ lân cận tại ấp Nhơn Quới xã Mỹ Nhơn huyện Ba Tri. Đây là những hộ chuyên nuôi bò và đã sử dụng rơm cuộn từ nhiều năm qua nhưng không gặp trường hợp bò bị sẩy thai. Riêng ông Dây cho biết hiện ông đang nuôi 07 con bò cái, ông phải nhờ vào rơm cuộn từ 3-4 năm nay nhưng không có ảnh hưởng đến tình trạng sức khỏe của đàn bò, những con bò cái vẫn cho sinh sản tốt.

Qua quan sát điều kiện chăn nuôi của hộ anh Long cho thấy đàn bò cái của gia đình được nuôi nhốt trong diện tích quá hẹp so với diện tích cho phép nên rất dễ gây ảnh hưởng đến sức khỏe trong thời kỳ mang thai. Đàn bò cái của ông bị bệnh sẩy thai hoàn toàn không liên quan thức ăn từ rơm cuộn mà có thể do bệnh lý từ gia súc hoặc do cách quản lý, chăm sóc của gia đình chưa phù hợp trong giai đoạn bò mang thai.

Kết luận của đoàn cho thấy các thông tin về việc bò ăn rơm cuộn bị hư thai, sẩy thai không có cơ sở thực tế. Điều này cũng phù hợp với kết quả theo dõi của Trung tâm Khuyến nông trong nhiều tháng qua tại các huyện có chăn nuôi bò trong tỉnh. Vì vậy có thể kết luận đây chỉ là những dư luận, tin đồn không đúng sự thật. Trong thực tế chăn nuôi vẫn có tỉ lệ nhất định trường hợp bò bị sẩy, hư thai do bệnh lý hoặc rối loạn sinh lý. Bà con cần phải xác định rõ từng trường hợp cụ thể để điều trị, khắc phục, tránh hiểu sai gây hoang mang, dao động đối với bà con chăn nuôi.

Đối với việc sử dụng rơm cuộn như hiện nay, các hộ chăn nuôi cũng lưu ý nếu mua rơm cuộn trong mùa mưa cũng cần kiểm tra độ ẩm, mốc và nên phơi kỹ trước khi đưa vào nơi bảo quản lâu dài hoặc trước khi cho ăn để đảm bảo sức khỏe cho bò. Bà con có thể quan sát nếu là rơm sạch và được phơi khô thì sẽ có màu vàng tươi, mùi thơm nhẹ, không bị đen và bò thích ăn. Trái lại, rơm bị dính bùn đất, bị nấm mốc thì bò không thích ăn. Ngoài ra, rơm kém chất lượng còn ảnh hưởng bởi điều kiện thời tiết và thời gian thu hoạch. Khi thu hoạch rơm ở thời điểm mùa mưa thường rơm không được phơi khô mà đã cuộn ngay ngoài ruộng. Nếu chúng ta mua về và dự trữ ngay trong thời gian dài sẽ ảnh hưởng lớn đến chất lượng của rơm, nhất là bị ẩm mốc. Rơm cuộn cần bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát. Trong điều kiện thời tiết nóng ẩm, bà con định kỳ cần kiểm tra lại độ ẩm của rơm và cần thiết đem ra phơi lại rơm trước khi cho bò ăn để tránh nấm mốc.

Ngoài ra, để nâng cao tăng tỷ lệ tiêu hóa và giá trị dinh dưỡng của rơm khi làm thức ăn cho bò, bà con có thể áp dụng một số cách chế biến rơm như ủ rơm với urê; ủ rơm với urê và vôi tôi hoặc kiềm hóa rơm với nước vôi.

Trong thời gian tới đề nghị các địa phương trong tỉnh cần tiếp tục phối hợp tốt với Trung tâm Khuyến nông nói riêng và ngành Nông nghiệp nói chung trong việc chuyển giao, tuyên truyền phổ biến các tiến bộ kỹ thuật trong chăn nuôi bò, kịp thời ngăn chặn, loại bỏ các thông tin sai sự thật làm ảnh hưởng đến sản xuất./.