Công nghệ khí hậu-xu hướng công nghệ trong năm 2024
Công nghệ khí hậu (CNKH) là các công nghệ tập trung vào việc giảm phát thải khí nhà kính hoặc giải quyết các tác động của sự nóng lên toàn cầu, từ đó giúp cộng đồng, doanh nghiệp, chính phủ hiểu những rủi ro và có giải pháp thích ứng, tăng cường khả năng chống chịu của biến đổi khí hậu (BĐKH).
Trong khi thế giới đang phải đối mặt với những tác động của BĐKH thì CNKH đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy các giải pháp bền vững nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng khí hậu tập trung chủ yếu vào việc giảm phát thải khí nhà kính.
 |
|
Các xu hướng công nghệ khí hậu được kỳ vọng sẽ thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư năm 2024. Ảnh: Killerstartups. |
Công nghệ sản xuất nguồn protein thay thế: So với thịt gia súc, thịt làm từ thực vật tạo ra ít khí thải nhà kính hơn 30-90%, cần ít đất hơn 40-98%, ít nước hơn 70-80% và thải ra ít nitơ phản ứng hơn 85-94%. Thực phẩm dựa trên thực vật, không chỉ để đạt được mức giảm phát thải mà còn cải thiện đời sống của con người. Các nguồn protein từ thực vật đang được sản xuất ngày càng nhiều theo hướng bắt chước hình dáng, hương vị và kết cấu của thịt động vật. Tiếp theo là thịt nuôi trong phòng thí nghiệm, được sản xuất bằng kỹ thuật sinh học tiên tiến để nuôi cấy tế bào thịt từ một mẫu chiết xuất từ động vật. Thịt được nuôi từ tế bào là một công nghệ mới nổi, được giới thiệu trên thị trường lần đầu tiên vào năm 2020, tại Singapore.
Công nghệ sản xuất bao bì có thể ăn được và phân hủy sinh học: Bao bì thực phẩm có thể ăn được hoặc phân hủy sinh học được chế tạo để có thể ăn được hoặc phân hủy sinh học một cách hiệu quả. Bao bì ăn được làm từ các polyme tự nhiên chiết xuất từ các nguồn thực vật, có thể được sản xuất thành các loại màng và lớp phủ khác nhau, bao gồm bao bì dựa trên chitosan, được làm chủ yếu từ chất thải của ngành thủy sản; bao bì làm từ whey (váng sữa)-chất thải của ngành công nghiệp sữa và bao bì polysaccharides được chiết xuất từ rong biển. Bao bì phân hủy sinh học được làm từ những vật liệu hữu cơ có nguồn gốc tự nhiên, dưới tác động của vi sinh vật có sẵn trong môi trường, khi bao bì tiếp xúc sẽ bị phá vỡ cấu trúc và phân hủy nhanh từ 8-12 tháng, hạn chế gây ô nhiễm môi trường đất, nước, trong khi bao bì nhựa làm từ nhiên liệu hóa thạch có thể mất 20-500 năm để phân hủy. Việc sử dụng bao bì thực phẩm có thể ăn được và phân hủy sinh học không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn thể hiện sự quan tâm của chúng ta đối với tương lai của hành tinh.
Công nghệ về vận tải xanh: Lĩnh vực vận tải chiếm tỷ lệ lớn trong nguồn phát thải khí nhà kính. Để giải quyết vấn đề trên, xe điện ra đời và mang lại nhiều lợi ích. Tesla là một công ty của Mỹ chuyên thiết kế, sản xuất và phân phối sản phẩm ô tô điện và linh kiện cho các phương tiện chạy điện đã nổi lên như một điểm sáng trong việc giải quyết khủng hoảng năng lượng hoá thạch, cải thiện ô nhiễm môi trường và đã trở thành công ty CNKH đầu tiên được định giá hơn 1 nghìn tỷ USD vào năm 2021. Với hiệu ứng lan truyền mạnh mẽ từ sự thành công của mình, Tesla đã góp phần thay đổi ngành công nghiệp xe hơi toàn cầu, qua việc cho ra mắt các dòng xe điện đa dạng với nhiều tính năng đặc biệt. Đây là tín hiệu tích cực trong công cuộc nỗ lực của toàn cầu nhằm ngăn chặn và giảm đi lượng khí thải gây BĐKH.
Năng lượng sạch: Là loại năng lượng được sản xuất mà không gây ô nhiễm không khí và không gây hại cho môi trường. Các nguồn năng lượng sạch được tạo ra từ các nguồn tái tạo và không dựa vào việc khai thác hóa thạch như năng lượng mặt trời: sử dụng ánh sáng mặt trời để tạo ra điện, các tấm pin mặt trời chuyển đổi ánh sáng thành điện năng; năng lượng gió: sử dụng cánh quạt gió để tạo ra điện, các tuabin gió hoạt động khi có gió thổi qua; năng lượng nước: sử dụng thủy điện để tạo ra điện, thủy điện khai thác năng lượng từ dòng nước chảy; năng lượng hạt nhân: sử dụng phản ứng hạt nhân để tạo ra điện; năng lượng sinh khối (biomass): sử dụng các nguồn năng lượng từ thực vật và chất thải hữu cơ để tạo ra điện. Các công nghệ này đóng vai trò quan trọng trong việc giảm phát thải khí nhà kính và bảo vệ môi trường toàn cầu.
Pin lưu trữ tân tiến: Công nghệ pin đang và sẽ tiếp tục có những tiến bộ đáng kể. Pin lithium-ion hiện là công nghệ chiếm ưu thế trong các thiết bị điện tử cầm tay và xe điện. Nó cũng đang được tối ưu hóa về mật độ năng lượng, chi phí và độ an toàn. Ngoài ra, các công nghệ pin mới nổi như pin thể rắn, pin lithium-lưu huỳnh còn mang lại những cải tiến vượt trội hơn nữa về mật độ năng lượng, quá trình sạc và xả, cũng như tuổi thọ pin. Sử dụng pin lưu trữ giúp giảm sự phụ thuộc vào nguồn năng lượng từ hóa thạch, giảm phát thải khí nhà kính và bảo vệ môi trường
Công nghệ sản xuất hydro xanh: Hydro xanh được sản xuất thông qua quá trình điện phân, trong đó máy móc tách nước thành hydro và oxy mà không có sản phẩm phụ nào khác, nguồn điện được sử dụng là từ năng lượng tái tạo như điện gió, điện mặt trời. Hydro xanh khi đốt cháy không tạo ra khí thải carbon và được lưu trữ để sử dụng sau này. Đây là công nghệ giúp giảm phát thải và có tiềm năng rất lớn.
Ngoài ra còn nhiều công nghệ tập trung vào việc giảm phát thải khí nhà kính, tùy vào thế mạnh của từng quốc gia mà phát triển và áp dụng như Saudi Arabia phát triển năng lượng mặt trời vì có nắng nhiều giờ hàng ngày, Đan Mạch phát triển điện gió vì có địa hình biển rộng lớn và gió mạnh, Singapore phát triển công nghệ xử lý nước thải tiên tiến, vì với không gian hạn chế, họ đã chuyển đổi nước thải thành nước sạch tái sử dụng và giảm tải lên môi trường, Mỹ phát triển công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) do có nền công nghiệp công nghệ phát triển mạnh mẽ, sự kết hợp giữa AI và dữ liệu về BĐKH giúp dự đoán và ứng phó với tác động của BĐKH.
CNKH tạo ra các sản phẩm và dịch vụ thân thiện với môi trường như thực phẩm thay thế, năng lượng tái tạo, xe điện…, người tiêu dùng có lợi từ việc sử dụng những sản phẩm này. CNKH tạo ra cơ hội kinh doanh mới, khuyến khích sáng tạo và thúc đẩy phát triển bền vững, các doanh nghiệp và khởi nghiệp có thể tận dụng công nghệ này để tạo ra giá trị. CNKH giúp chính phủ và các tổ chức phi chính phủ hiểu rõ hơn về BĐKH, đưa ra chính sách hiệu quả và thúc đẩy sự hợp tác quốc tế. CNKH giúp giảm phát thải khí nhà kính, bảo vệ môi trường và hạn chế BĐKH. Điều này có lợi cho toàn cầu và tương lai của hành tinh.
Tóm lại, CNKH không chỉ giúp giảm tác động của BĐKH mà còn nâng cao trách nhiệm đối với cộng đồng, tạo ra cơ hội khởi nghiệp tiềm năng và các giải pháp phát triển bền vững, đóng góp vào việc xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho tất cả chúng ta.
