Tiêu sợi huyết - phương pháp vàng trong cấp cứu đột quỵ
Tiêu sợi huyết được xem là phương pháp tối ưu trong việc cấp cứu bệnh nhân đột quỵ, làm thông thoáng mạch máu, giúp bệnh nhân hồi phục với ít biến chứng yếu, liệt…. Phương pháp này đã được Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu Bến Tre chính thức triển khai thực hiện từ tháng 12/2023, đến nay đã cấp cứu hơn 60 trường hợp đột quỵ với tỷ lệ thành công cao.
Đột quỵ não là tình trạng mạch máu nuôi não bị tắc nghẽn hoặc bị vỡ khiến cho não không nhận đủ oxy dẫn đến tình trạng xuất huyết não, nhồi máu não, vỡ mạch máu não.... Một phần của não sẽ bị tổn thương hoặc bắt đầu chết đi. Đây là căn bệnh vô cùng nguy hiểm với tỷ lệ tử vong cao và có thể để lại một số di chứng vĩnh viễn cho người bệnh như: yếu, liệt, nói ngọng…. Bệnh có thể xuất hiện với mọi độ tuổi, với tỷ lệ mắc bệnh càng ngày càng cao và trẻ hóa. Theo BS Nguyễn Hữu Hữu-Trưởng khoa Ngoại-Thần kinh, Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu: Mặc dù nguy hiểm, nhưng nếu được cấp cứu kịp thời trong thời gian vàng, sau đột quỵ 4,5 giờ bằng phương pháp tiêu sợi huyết thì có thể phục hồi hoàn toàn. Như trường hợp của bệnh nhân La Thành Hiển-xã Phú Sơn, huyện Chợ Lách dưới đây là điển hình. Ông nhập viện vào lúc 15h30 ngày 18/01/2024, ngay sau khi có biểu hiện liệt một bên tay trái. Ngay khi tiếp nhận trường hợp bệnh, ekip cấp cứu Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu đã nhanh chóng triển khai các phương pháp chẩn đoán, chỉ định điều trị: chụp CT cắt lớp não, chụp Mri, chụp dựng hình mạch máu (CTA), xét nghiệm… Sau 45 phút nhập viện, bệnh nhân được bơm thuốc tiêu sợi huyết.
Ông cho hay: Mới đầu tôi không có biểu hiện cảnh báo gì, sau khi được cháu nội gọi thức dậy, tự nhiên tôi cảm thấy tay trái của mình không còn cảm giác, không tự chủ được. Sau đó tôi được vợ và các con đưa vào viện điều trị. Bác sỹ chỉ định bơm thuốc, đến nay sau 3 ngày điều trị, tôi không còn dấu hiệu liệt, sức khỏe bệnh nhân đã hồi phục trên 90%, cử động tay chân bình thường. Tôi rất mừng và cảm ơn bác sĩ đã cứu chữa tận tình, giúp tôi hồi phục sức khỏe”.
Tuy nhiên, để phương pháp tiêu sợi huyết mang lại hiệu quả thì bệnh nhân cần được phát hiện bệnh sớm và đến cơ sở có chuyên khoa kịp thời. Vì thế BS Nguyễn Hữu Hữu khuyến cáo: Tất cả mọi người, ngay sau khi nhận thấy bản thân hoặc người xung quanh khởi phát dấu hiệu như: hôn mê, rối loạn nhận thức, méo miệng, yếu liệt chi, chóng mặt, nói ngọng,… thì cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất hoặc trực tiếp đến Bệnh viện Nguyễn Định Chiểu để được thăm khám, đánh giá, tận dụng thời gian vàng trong cấp cứu để thực hiện phương pháp tiêu sợi huyết. Hiện Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu là đơn vị duy nhất trong tỉnh đủ năng lực sử dụng phương pháp này. Để triển khai được phương pháp điều trị tiêu sợi huyết, Bệnh viện đã các trang bị y tế hiện đại như: máy CT não đa lát cắt, máy MRI, máy chụp dựng hình mạch máu (CTA)… để phục vụ chẩn đoán tình trạng bệnh lý, đưa ra giải pháp điều trị đúng, hiệu quả. Bệnh nhân cần đặc biệt lưu ý: tuyệt đối không nên chích máu đầu ngón tay, cạo gió, nhỏ chanh…. Bởi đây là những phương pháp không mang tính khoa học, chưa có kiểm chứng và không mang lại hiệu quả cấp cứu cho người bệnh.
Phương pháp điều trị đột quỵ bằng thuốc tiêu sợi huyết đang mở ra hy vọng và cơ hội cho các bệnh nhân bị đột quỵ não. Đây cũng là nền tảng để Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu tiếp tục triển khai thành công nhiều hơn các kỹ thuật trong can thiệp, điều trị các bệnh đột quỵ não trong thời gian tới. Dù y học phát triển, bệnh đột quỵ đã được điều trị thành công với nhiều phương pháp hiệu quả, tuy nhiên tỷ lệ tử vong do căn bệnh này, cũng như các di chứng tàn phế để lại vẫn rất cao. Vì thế phòng bệnh hơn chữa bệnh, để phòng ngừa nguy cơ đột quỵ, mỗi người nên kiểm soát cuộc sống hàng ngày: tăng cường tập luyện thể dục thể thao, kiểm tra sức khỏe định kỳ, điều trị hiệu quả các bệnh lý nguy cơ như: tăng huyết áp, đái tháo đường, giảm cân ở người béo phì, điều chỉnh chế độ ăn giàu rau xanh và hạn chế thực phẩm nhiều cholessterol, mỡ động vật, rượu, bia, thuốc lá….
